Osmanlı toplum ve eğitim hayatında önemli bir yere sahip olan tekke ve zaviyeler zamanla yozlaşmış çağ dışı kurumlar haline gelmişti. Toplumda ayrılık unsuru oluşturan bu kurumların laik Türkiye Cumhuriyeti ile bağdaşma olanağı yoktu. Bu nedenle, 30 Kasım 1925’te çıkarılan bir kanunla tekke, zaviye ve türbeler kapatıldı. Şeyh, derviş, mürid, dede gibi unvanlarda yasaklandı. Atatürk “Türkiye“Tekke, Zaviye ve Türbelerin Kapatılması” yazısının devamını oku
Etiket arşivleri: laiklik
Laiklik İlkesi
Laiklik akılcılık ilkesinin yaşama uygulanmasının zorunlu bir sonucu olarak ortaya çıkmış evrensel bir ilkedir. Laiklik, bilginin dogmalardan ve inanç kategorilerinden bağımsızlaşması demektir. Bilginin deney ve gözlemlerden kaynaklanmasını öngörür. Laiklik kelimesi değişik ve çelişkili anlamlarda kullanılan bir kelimedir. Dilimize Fransızca’dan “laic, laiquee” sözcüklerinden geçmiştir. Kökü ise Latince’den “laicus” ve Yunanca “laikos” dan gelmektedir. Laikos din adamı“Laiklik İlkesi” yazısının devamını oku
Toplumsal Yaşamın Laikleştirilmesi
Devlet ve hukuk düzeni laikleşirken toplumsal yaşayışın ve günlük hayatında laikleşmesi gereklidir. Dinin toplumsal kurumlarının ve görüntülerinin bir kısmının ortadan kaldırılması, toplumu Arap-Doğu kültüründen uzaklaştırıp, Batı kültürüne yakınlaştırabilmek, laik düzen ve yaşayışı sağlayabilmek ve eşitlik esasına dayalı vatandaş kavramının yerleştirilmesini sağlayabilmek için toplumsal alanda da devrimler gerçekleştirilmiştir. Tekke, Zaviye Ve Türbelerin Kapatılması Osmanlı İmparatorluğu’nda, Müslüman“Toplumsal Yaşamın Laikleştirilmesi” yazısının devamını oku
Tehvid-i Tedrisat Kanunu, Eğitim Programlarının Çağdaşlaştırılması ve Laikleştirilmesi
Osmanlı İmparatorluğunun şeriat üzerinde yükselmiş olan düzeninden ulusal egemenliğe, ümmet anlayışından ulusallığa geçerken Cumhuriyetin gerektirdiği düzenlemelerden biri de, dinsellikle başlayan ve giderek parçalanan ve amaç birliğini yitirmiş olan öğretimin birleştirilmesidir. Mustafa Kemal, eğitim ve öğretim birliğinin sağlanması konusunda gecikmenin meydana getireceği zararın büyük olacağını düşünüyordu. Bu nedenle bu konuda yapılacak olan işleri önceden planlamıştı ve“Tehvid-i Tedrisat Kanunu, Eğitim Programlarının Çağdaşlaştırılması ve Laikleştirilmesi” yazısının devamını oku
Türkiye’de Laikleşme Sürecinin Genel Özellikleri
Türkçe’ye de yerleşmiş olan laiklik deyiminin kökeni Grekçe’dir. Laikos Grekçe’de “rahip olmayan, halktan olan” anlamına gelmekteydi. Avrupa’da kilisenin ibadetten başlayarak kişinin güncel yaşayışında düşünceden sanata ve eğitime kadar her alanı kapsayan yönlendiriciliğine ve baskısına karşı çıkan davranışlar, laik diye nitelendirilmiştir. Laiklik düşüncesi ve uygulamaları Avrupa ile birlikte Avrupa’dan dünyaya yayılırken, o sıralarda İstanbul Türkçesi’nde bu“Türkiye’de Laikleşme Sürecinin Genel Özellikleri” yazısının devamını oku
Laik Devletin Özellikleri
Laiklik ve demokrasi, birbirinden farklı ama aynı amaca yönelen ve birbirini besleyen iki önemli kavramdır. Bu kavramların birleşme noktaları öncelikle egemenlik kavramıyla ilgilidir. Egemenliğin kimin elinde olduğu burada en önemli sorundur. Egemenlik Tanrı’nın ya da “yeryüzündeki gölgeleri”nin mi, yoksa halkın, milletin midir? Burada öne çıkan sorun, kim adına iktidar yarışına girildiği ve iktidar yetkilerinin nasıl“Laik Devletin Özellikleri” yazısının devamını oku
Dünyada Laikliğin Gelişimi
Laiklik / sekülarizm Batı toplumlarının ürünüdür. Doğumlarına yol açan etkenler bir çok noktada toplanabilir. Siyasal çelişki bunlardan biridir ve Katolik kilisesi (Papalık) ile ulusal güçler (krallık, aristokrasi) arasında patlak vermiştir. Papalık ile Katolik ülkeler arasındaki etkinlik yarışı, Roma’dan bağımsız kiliseleri doğurdu. Ulusal devletlerin çoğu Papalıkla konkordatolar yani uzlaşmalar yaparak dinsel bağımsızlıklarını kabul ettirdiler: Almanya (1122),“Dünyada Laikliğin Gelişimi” yazısının devamını oku
Laiklik Ne Demektir?
Konuyu daha iyi anlamak için önce terimler dünyasına bakmak gerekir. Bu amaçla kullanılan terimlerden biri sekülarizm diğeri de laikliktir. Yunanca Laos, ruhbandan olmayan, Laikos da halka ilişkin olan anlamına gelmektedir. Latince Laicus, dine ilişkin olmayan demektir. Fransızca’daki laic ya da laique de din ve ruhban dışılığı ifade eder. Secularism sözcüğü daha çok İngilizce ve Almanca“Laiklik Ne Demektir?” yazısının devamını oku
Uğraş 